تفکر استراتژیک – مهارت نرم کلیدی برای رهبران کسب و کار

[vc_row][vc_column][vc_column_text]وقتی عبارت «تفکر استراتژیک» را می‌شنوید چه چیز در ذهنتان نقش می‌بندد؟ دورنمای برنامه‌های کسب و کار؟ برنامه‌های بازاریابی؟ برنامه‌هایی که باعث تحول شرکت می‌شوند؟ شاید هم سیاست‌های جهانی را در نظر می‌گیرید یا یاد جنگ‌های بزرگ تاریخ می‌افتید، وقایعی مثل عبور هانی بال از کوه‌های آلپ و غافلگیر کردن ارتش روم، فتح اروپای غربی به دست شارملانی یا روز اشغال نورماندی. تفکر استراتژیک معمولاً یادآور جنگ است. در واقع معنای رسمی استراتژی، بار نظامی دارد. در لغت نامه‌ها برای استراتژی این معنا را نوشته‌اند:

علم برنامه ریزی و راهبری عملیات گسترده‌ی نظامی، به خصوص چیدمان نیروها در مؤثرترین و سودمندترین موقعیت، پیش از درگیری عملی با دشمن.

حتی در عمومی‌ترین تعریف، به بار نظامی واژه اشاره می‌شود، به طوری که تفکر استراتژیک از تاکتیک متمایز شود، (تاکتیک، تصمیم‌هایی است که در جنگ گرفته می‌شود، اما استراتژی را پیش از جنگ انتخاب می‌کنند) اما لازم نیست استراتژی را به عمل و تصمیم نظامی یا حتی تجاری – محدود کنیم. تفکر استراتژیک در همه‌ی زمینه‌های زندگانی اثر مثبت دارد.

 

1ـ تفکر استراتژیک مشکل را ساده می‌کند

تفکر استراتژیک چندان مشکل نیست. سروانتس گفته است:

«انسان آماده، نصف نبرد را برده است.» تفکر استراتژیک مسایل پیچیده و هدف‌های بلند مدت را (که پرداختن به آنها مشکل است) انتخاب و آنها را به اندازه‌های قابل کنترل تقسیم می‌کند. کار اگر برنامه داشته باشد ساده‌تر انجام می‌شود. تفکر استراتژیک می‌تواند اداره کردن زندگانی روزانه را نیز ساده‌تر کند.

2ـ تفکر استراتژیک باعث می‌شود انسان سئوال‌های درست بپرسد

اگر می‌خواهید مسایل مشکل یا بغرنج را تجربه کنید سئوال طرح کنید. تفکر استراتژیک تو را وادار می‌کند فرایندش را طی کنید، در پرسش‌های زیر تأمل کنید:

 

انتخاب مسیر: کار بعدی چیست؟ چرا؟

سازمان: چه کسی مسئول چه کاری است؟ چه کسی مسئول چه کسی است؟ آیا افراد شایسته در مسئولیت‌های مناسب قرار دارند؟

نقدینگی: درآمد، خرج و سود پروژه‌ی ما چه قدر است؟ آیا قابل پذیرش است؟

رد گیری: آیا به سوی هدف می‌رویم؟

ارزیابی کلی: آیا چنان هستیم که از خود توقع داریم؟ (انجام تحلیل SWOT)

به سازی: چه طور می‌توانیم اثر بخش‌تر و کارآمدتر شویم (به طرف ایده‌آل خود حرکت کنیم)؟

احتمال دارد این پرسش‌ها کافی نباشد ولی برای شروع و پیش از تدوین برنامه خوب است.

 

3ـ تفکر استراتژِک انسان را وادار می‌کند شرایط و موقعیت را در نظر بگیرد.

از ژنرال جورج پاتن نقل شده که: «ژنرال‌های موفق برنامه‌ای طرح می‌کنند که با شرایط جور باشد، نه شرایط با برنامه.»

همه‌ی متفکران استراتژیک خوب در تفکر، باریک بین و دقیق‌اند. سعی می‌کنند استراتژی را با مشکل منطبق کنند، زیرا استراتژی قبایی نیست که به تن همه بخورد. تفکر لاابالی و شلخته، دشمن موفقیت است. توجه به شرایط و موقعیت در تفکر استراتژیک شخص را وادار می‌کند از ایده‌های مبهم فراتر رفته و از راه خاص دنبال وظیفه یا مشکل برود. این کار سبب هوشیاری ذهن می‌شود.

4ـ تفکر استراتژیک، شما را برای فردای نامعلوم آماده می‌کند

پیتر دراکر، پدر مدیریت، مدرن، اهمیت تفکر استراتژیک را این طور بیان کرده است:

«برنامه ریزی استراتژیک دقیقاً به این دلیل لازم است که ما نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم… بحث برنامه‌ریزی استراتژیک بحث تصمیم‌های آینده نیست، بحث آینده بینی تصمیم‌های کنونی است. تصمیم فقط در زمان حال معنا دارد. سئوالی که در برابر گیرنده‌ی تصمیم استراتژیک مطرح است این نیست که سازمان او فردا چه تکلیفی دارد و چه باید بکند. این است که امروز چه کنیم تا برای فردای نامعلوم آماده باشیم.»

تفکر استراتژیک پلی است که جایگاه کنونی را به جایگاه مطلوب وصل می‌کند. امروز به ما جهت و اعتبار می‌بخشد و بر توانایی پنهان ما، در موفقیت فردا، می‌افزاید. بزرگی در این باره گفته است: «تفکر استراتژیک یعنی زین کردن آرزوها پیش از سوار شدن بر آنها.»

5ـ تفکر استراتژیک خطا را کم می‌کند

اگر بی‌هدف یا بی‌دقت تیراندازی کنی یا در حین تیراندازی دچار انفعال شوی، حاشیه‌ی خطای تو پهن‌تر می‌شوئد.

6ـ با تفکر استراتژیک می‌توان در میان دیگران نفوذ داشت

مدیری به مدیر دیگری گفت: «شرکت ما یک برنامه‌ی کوتاه مدت دارد. یک برنامه‌ی بلند مدت. برنامه‌ی کوتاه مدت ما این است که دایر و رایج باشد تا بتوانیم به برنامه‌ی بلند مدت برسیم.» این استراتژی نیست. اما خیلی از گردانندگان کسب و کار، خود را اسیر آن می‌کنند. بی‌توجهی به تفکر استراتژیک، به روش بالا، بیش از یک عیب دارد. با این نگرش نه تنها نمی‌توان کسب و کار را دایر و رایج نگه داشت بلکه احترام دیگران را هم از دست می‌دهیم. قدرتمند کسی است که برنامه داشته باشد. نوع کسب و کار مهم نیست. کارکنان رهبری را دوست دارند که کسب و کارش برنامه داشته باشد.

 

اگر در رهبری سازمان مقامی دارید، بدانید که شرط موفقیت، داشتن تفکر استراتژیک است.

 

سایر مطالب مرتبط:

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_masonry_grid post_type=”post” max_items=”10″ element_width=”3″ item=”basicGrid_NoAnimation” grid_id=”vc_gid:1517586845566-fe22ea53-56a0-2″ taxonomies=”1117, 870, 253″][/vc_column][/vc_row]