زندگی در شهرهای شلوغ همیشه معضلات و مشكلات خاص خود را دارد. چه بسیار افرادی كه از شهر و روستای آرام خود به امید كسب كار و زندگی بهتر به شهرهای بزرگترمهاجرت میكنند اما بعد از مدتی متوجه میشوند اینجا هم از آن زندگی ایده الی كه فكر میكردند، چندان خبری نیست.
البرز با محوریت كلانشهر كرج یكی از مهاجرپذیرترین استانهای كشور است. كرج چهارمین كلانشهر پرجمعیت كشور شناخته میشود. این در حالی است كه زندگی در كلانشهرهایی از جمله كرج سختیهای خاص خود را دارد. چه بسیار افرادی كه برای تأمین زندگی در شهر به چند شغل همزمان میپردازند و یا درگیر سختیهای كار هستند. همه این موضوعات میتواند باعث ایجاد مشكلات و اختلالاتی از جمله افسردگی و فرسودگی شغلی در فرد شوند.
زمانی كه انتظارات فرد از زندگی اش برآورده نمیشود، مسلما چنین مشكلاتی برای افراد به وجود میآید كه متعاقبا دامان اجتماع را میگیرد ،زیرا فرد در بستر اجتماع زندگی میكند. دانستن دلایل این موضوع، شناخت اهداف خود و به كار گیری راهكار های كنترل این مشكلات میتواند كمك بزرگی برای افراد باشد.
افسردگی در محیط كار
كارشناس ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی در البرز با اشاره به اینكه افسردگی میتواند عوامل مختلفی داشته باشد، میگوید: عوامل ژنتیكی، تأثیرات محیطی كه فرد در آن رشد میكند و تجربیاتی كه در زندگی داشته میتواند در ایجاد اختلالات افسردگی در فرد موثر باشد.
«رامین اصغر نژاد» یكی دیگر از عواملی كه میتواند باعث افسردگی در افراد شود را محیط كاری و شغلی عنوان میكند و میافزاید: گاهی اوقات وجود برخی مشكلات در محیط شغلی میتواند باعث افسردگی فرد و كاهش راندمان كاری اش شود. همچنین میتواند در ارتباطات افراد با همكاران خود در محیط شغلی تأثیر بگذارد.
وی ادامه میدهد: وجود برخی مسائل در محیط كاری میتواند عاملی برای بروز افسردگی شغلی شود. یكی از این موارد رفتار تبعیض آمیز مدیر یا افراد بالادست در محیط كار با افراد است.
فرسودگی شغلی
این كارشناس البرزی میافزاید: موضوع دیگری كه در دراز مدت در محیط های كاری ایجاد میشود فرسودگی شغلی است. افسردگی شغلی و فرسودگی شغلی ارتباط تنگانگی با یكدیگر دارند و میتوانند علت و معلول یكدیگر باشند.
اصغر نژاد ادامه میدهد: عواملی چون فشار كاری زیاد، توقع بالای سازمان از كاركنان خود كه افراد قادر به برآورده كردن آن نباشند و ارتباطات نادرست شغلی بین افراد در محیط كار كه روحیه كاركنان را تضعیف كند میتواند از دلایل فرسودگی شغلی باشد.
وی اولین انگیزه كار را كسب درآمد عنوان میكند و میگوید: یكی از مهمترین عوامل برای كار كردن كسب درآمد است و سختی كار كه با درآمد متناسب نباشد میتواند از عوامل افسردگی و فرسودگی شغلی باشد.
اصغرنژاد فرسودگی و افسردگی شغلی را در جامعه ما و كلانشهر هایی چون كرج رایج میداند ومی افزاید: در جامعه ما به دلیل شرایط سخت كاری و درآمد ناكافی بعضا افراد چند شغله هستند كه این موضوع استرس شغلی را افزایش میدهد.
تأثیر نارضایتی شغلی در زندگی شخصی
این كارشناس با اشاره به اینكه عواقب ناشی از افسردگی و فرسودگی شغلی میتواند به زندگی شخصی افراد انتقال پیدا كند، ادامه میدهد: افراد وقتی در شرایط نارضایتی و ناراحتی هستند این شرایط میتواند باعث رفتار ناخوشایند درخانواده و زندگی شخصی، روابط زناشویی، روابط با فرزندان شده وبه دیگر افراد هم منتقل شود.
اصغر نژاد میافزاید: باید دلایل و ریشههای افسردگی مشخص شوند تا برای رفع آن اقدام شود. در مورد افسردگی شغلی تغییر شرایط شغلی میتواند به بهبود فرد كمك بسزایی داشته باشد.
وی ادامه میدهد: عوامل ژنتیك كه البته زیاد نیستند و ریشههای تربیتی كه موجب پدید آمدن اختلال افسردگی در فرد شدهاند باید مورد رواندرمانی بالینی و حتی در موارد شدید دارو درمانی قرار بگیرند.
راههای كنترل افسردگی افراد
این كارشناس با اشاره به اینكه خود فرد بیش از هر كس دیگری میتواند به بهبود خود كمك كند، میگوید: در موارد خفیف تر فرد میتواند با استفاده ازتكنیك های آرام سازی خود برای كاهش روحیه منفی، اختصاص زمانی برای فعالیت بدنی كه باعث فعالیت هورمون دوپامین میشود، رفتن به كوه و محیط های آرام به كاهش استرس و فرسودگی شغلی و افسردگی خود كمك كند. اما در موارد شدید احتیاج به مراجعه به روانشناس است.
اصغر نژاد میافزاید: شناخت فرد از خودش میتواند نقش بسیار موثری در درمان اختلالات افسردگی داشته باشد. اینكه فرد میزان توانمندیهای خود را بسنجد و خواستههای خود از زندگی را بداند بسیار مهم است.
پرهیز از ایده آل گرایی بیش از حد
كارشناس ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی ایده آل گرایی بیش از حد را یكی از دلایل افسردگی افراد میداند و میگوید: در نظر گرفتن اهداف خیلی بزرگ و ایدهآل كه فرد توان رسیدن به آن را ندارد در مجموع باعث افسردگی وی میشود،زیرا انتظارات فرد با آنچه در واقعیت وجود دارد، متفاوت است.
« رامین اصغرنژاد» ادامه میدهد: افسردگی و فرسودگی شغلی میتواند در ظاهر فرد تأثیر داشته باشد و باعث خمودگی در چهره و اندام فرد شود. اما نوعی افسردگی پنهان هم وجود دارد كه فرد یا بیش از حد شاد است یا بیش از حد ناراحت كه به آن افسردگی دو قطبی هم گفته میشود.
وی رفتار اطرافیان با كسانی را كه دچار اختلالات افسردگی هستند مهم عنوان میكند و میگوید: به عنوان مثال فكر كردن و صحبت كردن زیاد در مورد مرگ، به نوعی اعلام خطر در مورد وجود افسردگی در فرد است. در این مورد اطرافیان نباید به راحتی از كنار افراد افسرده بگذرند و یا حتی در موارد شدید تهدید این افراد به خودكشی را نادیده نگیرند و به روانشناس بالینی مراجعه كنند ،زیرا در شرایط حاد نیاز به بستری و مصرف دارو دارد.
تردمیل شادمانی (پدیده عادی شدن شادمانی) آیا ما همیشه در رویای رسیدن به رنگین کمان هستیم؟
مدیریت خشم
رویارویی با کارکنان خشمگین