طبق تعریف دپارتمان سلامت انسان ایالات متحده آمریکا (2015) تاب آوری توانائی حفظ تعادل و طاقت آوردن و بهبود یافتن فرد در موقعیتهای استرس زا یا مصیبت‌های زندگی است. بنابراین، توانائی تاب آوری افراد را با حفظ و بازگشت به حالت سلامت و تعادل روانی خود می سنجند.
در محیط کار، فقدان تاب آوری به اشکال مختلفی بروز می‌کند مانند: ترس از صحبت کردن در یک جلسه، سرخوردگی پس از دریافت یک باز خورد منفی از کار خود، احساس گناه ناشی از عدم تخصیص وقت مناسب به خانواده، احساس ناکارآمدی پس از برگزاری یک جلسه ناموفق.
Koren Reivich در کتاب (The Resilience Factor (2002 می‌نوییسد: پنج احساس هیجانی در فقدان تاب‌آوری دخیل هستند: خشم – غم یا افسردگی – احساس گناه – اضطراب یا ترس – کم روئی
در نظر داشته باشید که وقوع گاه به گاه این هیجان‌ها طبیعی است. در محیط کار، نشان دادن واکنشهای حاکی از فقدان تاب آوری می‌تواند زمینه ساز ایجاد اختلال در توسعه مهارت‌های فردی و آسیب زدن به ارتباط مؤثر با دیگران گردد. مثلاً ترس از صحبت کردن مقابل جمع باعث می‌شود زمانی که باید موضوع مهمی را با جمع به اشتراک بگذارید، سکوت اختیار کنید. یا وقتی که بازخورد منفی دریافت می‌کنید موضع دفاعی اتخاذ کنید و فرصت یادگیری و رشد فردی خود را از دست بدهید.
فقدان تاب آوری می‌تواند تأثیر مستقیم بروی انگیزش، کارکردهای ذهنی و سلامت عاطفی بگذارد و در بدترین سناریو احساس درماندگی و احساس قربانی بودن به فرد می‌دهد.
با این وجود، همه ما افرادی را می‌شناسیم که صرف نظر از موقعیتهای ناراحت کننده می‌توانند خود را از مهلکه بیرون بکشند. این انسان‌ها می‌تواند قبل از دست به عمل زدن گزینه‌های مخلتفی را در نظر بگیرند و اقدامی را در پیش بگیرند که تجربه غیرمفید قبلی خود را تکرار نکنند.
برای رشد و شکوفائی در محیط کار (زندگی، تحصیل و هر موقعیت دیگر) لازم است که هیجان‌های ناخوشایند خود را شناسائی کنیم، متناسب بودن آنها را در آن موقعیت خاص بسنجیم و مسئولیت فقدان تاب آوری خود را بر عهده بگیریم. در چنی حالتی مایل به کاربست تکنیک‌های مربوطه و استفاده از موقعیتها برای یادگیری خواهیم بود.
تقویت تاب آوری در محیط کار
برخی مدل‌ها و ابزارها برای این منظور معرفی شده است. مدل ABCDE که سلیگمن در سال 2011 معرفی کرده است، نشان دهنده نحوه ارتباط هیجان منفی ما به موقعیتهای خاص است.
احساس خشم: معمولاً زمانی که فردی احساس می‌کند، حقوق او تضییع شده است.
احساس شرم و خجالت نتیجه حس عدم پذیرش اجتماعی و
اندوه و افسردگی: نتیجه کاستن احساس ارزشمندی شخصی است.
این 5 گام که در مدل ABCDE معرفی می‌شود، مراحل کلیدی تقویت تاب آوری هستند:
A- الگو Adversity (شناسائی هر گونه الگوی فکری نامطلوب)
B- باورها Believes (درک دلایل واقعی پشت هر احساس)
C- پیامدها Consequences (شناسائی اثرات منفی آن احساسات)
D- تردید کردن در ماهیت باورها Disputation (یادگیری به چالش کشیدن آنها)
E – جایگزینی افکار موثر Energization (شروع به انتخاب سبک جدیدی از افکار و رفتارهای مؤثر)
7 ستون تاب آوری
مدل ارائه شده توسط روان شناسی آلمانی به (Micheline Rampe (2010 به خوبی نشان می‌دهد که هر فرد در مسیر بهبود مهارت‌های تاب آوری چه مراحلی را باید پشت سر بگذارد.
1ـ تقویت مثبت اندیشی (منجر به آن می‌شود که فرد چشم به راه اتفاقات مثبت باشد و بنابراین اقدامات مثبتی را اتخاذ می‌کند)
2ـ پذیرش وضعیت موجود
3ـ تمرکز بروی راه حل‌های ممکن
4ـ به عهده گرفتن مسئولیت زندگی خود
5ـ خارج شدن از نقش قربانی
6ـ ایجاد شبکه پشتیبان
7ـ ایجاد یک استراتژی انعطاف پذیری رویاروئی با چالش‌های آتی
این زیر ساخت‌ها، ابزارهای لازم را در اختیار فرد قرار می‌دهند تا با وقایع ناخوشایند به روش سازنده‌ای برخورد نماید.
در نظر داشته باشید که اگر هیچ تغییری در افکار یا عکس العمل‌های فرد نسبت به موقعیت وجود نداشته باشد، نمی‌توان انتظار داشت که اوضاع بهتر شود. بنابراین بدون مشاهده دلایل واقعی برای بهبود اوضاع، خوش بینی و امید حتی ممکن است بیشتر باعث ناامیدی شود، بنابراین اولین گام علاقه به تغییر و تحول فردی است.
سایر مطالب مرتبط:
https://modirpedia.com/2017/08/31/%d8%aa%d9%85%d8%b1%db%8c%d9%86%d9%87%d8%a7%db%8c%db%8c-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%ae%d9%88%d8%b4-%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c/
https://modirpedia.com/2017/08/28/%d8%a7%d9%81%d8%b3%d8%b1%d8%af%da%af%db%8c-%d8%b9%d9%85%d9%84%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d8%b6%d8%b9%db%8c%d9%81-%d9%85%db%8c%da%a9%d9%86/
https://modirpedia.com/2017/08/27/%d8%a7%d9%86%d8%b3%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%af%d8%a8%db%8c%d9%86-%d8%a8%d8%a7%d8%b4%db%8c%d8%af%d8%8c-%da%86%d9%87%d8%9f-%d8%b1%d8%a7%d8%a8%d8%b7/
https://modirpedia.com/2017/08/24/%d9%86%da%af%d8%a7%d9%87%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d9%86%db%8c%d9%85%d9%87-%d9%be%d8%b1-%d9%84%db%8c%d9%88%d8%a7%d9%86-%d8%ae%d9%88%d8%b4-%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c-%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%ae%d8%aa%d9%87/
https://modirpedia.com/2017/02/12/%DA%A9%D8%B4%D9%81-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C/
https://modirpedia.com/2017/08/29/%d8%a8%d8%af%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c-%d9%81%d9%82%d8%b7-%d8%a8%d8%b9%d8%b6%db%8c-%d9%88%d9%82%d8%aa%d9%87%d8%a7-%d9%84%d8%a7%d8%b2%d9%85-%d8%a7%d8%b3%d8%aa-%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%ae/
https://modirpedia.com/2017/05/30/%da%86%d9%82%d8%af%d8%b1-%d8%ae%d9%88%d8%af%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%b1%d8%a7-%d9%85%db%8c%d8%b4%d9%86%d8%a7%d8%b3%db%8c%d8%af%d8%9f-%d9%be%d9%86%d8%ac%d8%b1%d9%87-%d8%ac%d9%88%d9%87%d8%b1%db%8c-%d8%a7/