مقاله مدیریت خشم در همشهری
یكی از احساساتی كه بدون شك هر آدمی با آن مواجه می‌شود، خشم است. خشم پدیده‌ای طبیعی است كه نحوه ظهور و بروز آن در انسان های مختلف متفاوت است. نحوه بروز خشم می‌تواند باعث وارد شدن آسیب هایی به فرد و ارتباطات وی با دیگران شود. برخی از افراد قادرند خشم خود را كنترل كنند اما برخی دیگر در این زمینه ضعف دارند اما این به‌این معنا نیست كه افراد نمی‌توانند تغییراتی درخود ایجاد و خشم خود را كنترل كنند. در واقع افراد با شناخت كافی از تیپ شخصیتی خود و به كارگیری تكنیك های مختلف می‌توانند رفتار خود را در هنگام خشم كنترل كنند.
خشم؛ واكنش طبیعی بدن
كارشناس روان‌شناس صنعتی و سازمانی با ارائه تعریفی ازخشم می‌گوید: خشم نوعی سیستم دفاعی و واكنش طبیعی بدن در شرایط خاص است.
«رامین اصغرنژاد» می‌گوید: این حس ریشه در اجداد انسان‌ها دارد و از حدود5 میلیون سال پیش در اولین انسان‌ها وجود داشته و به صورت پیام‌های ژنتیكی به ما منتقل شده است.
وی ادامه می‌دهد: زمانی كه خشم بروز می‌كند، سطح هورمون آدرنالین بالا می‌رود و باعث بروز واكنش هایی در بدن می‌شود.
این كارشناس می‌افزاید: از سوی دیگر از لحاظ روحی خشم پنهان در درون انسان بدون ابراز و یا با ابراز به صورت پرخاشگری جلوه می‌كند و زمانی كه پرخاشگری بروز می‌كند، می‌تواند آسیب هایی از جمله آسیب به ارتباطات فرد با دیگران ایجاد كند.
اصغرنژاد با اشاره به‌اینكه پدیده خشم در انسان موضوعی طبیعی است، می‌گوید: انسان‌ها از لحاظ چگونگی ابراز خشم به 2 دسته دارای مركز كنترل درونی و دارای مركز كنترل بیرونی تقسیم می‌شوند.
خشم؛ پدیده‌ای قابل كنترل
این كارشناس روان‌شناسی ادامه می‌دهد: انسان هایی كه دارای مركز كنترل درونی هستند قادرند خشم خود را كنترل كنند. در واقع این افراد می‌توانند در مقابل بسیاری از رویداد‌ها با آرامش برخورد كنند.
وی می‌افزاید: در مقابل انسان هایی كه دارای مركز كنترل بیرونی هستند به راحتی قادر به كنترل خشم خود نیستند و این افراد نیاز به استفاده از برخی روش‌ها دارند كه بتوانند از این طریق به مركز كنترل درونی دست یابند.
اصغرنژاد می‌گوید: یكی از روش‌ها این است كه تیپ شخصیتی خود را بشناسیم. اینكه فرد در چه خانواده‌ای پرورش یافته و مخصوصا 6 سال اول زندگی از اهمیت بسیار زیادی در شكل گیری شخصیت وی برخوردار است.
وی ادامه می‌دهد: با این حال می‌توانیم عوامل بیرونی و درونی موثر در بروز خشم را با استفاده از چند روش كنترل كرد. از جمله‌اینكه فرد در این زمینه آموزش های لازم را ببیند و با شناخت كافی از شخصیت خود به توسعه فردی و افزایش مهارت هایی چون كنترل خشم بپردازد.
تكنیك های كنترل خشم
این كارشناس كه برگزاركننده دوره‌های آموزشی در زمینه توسعه فردی نیز هست، می‌افزاید: برای كنترل خشم تكنیك های زیادی وجود دارد. یكی از تكنیك‌ها خارج شدن از موقعیتی است كه فرد را در معرض آسیب خشم قرار می‌دهد.
اصغرنژاد ادامه می‌دهد: روش دیگر تكنیك شمارش است. با این روش فرد با شمردن از یك تا 10 و در صورت لزوم تكرار آن وقفه زمانی ایجاد می‌كند تا تنش به تعویق بیفتد. زمانی كه خشم بروز می‌كند عوامل نا خودآگاه در آن موثر هستند اما زمانی كه عوامل خودآگاه را درگیر می‌كنیم از فضای تشنج دور می‌شویم.
وی می‌افزاید: تكنیك انقباض عضلانی هم در كاهش حالت خشم موثر است. به‌این صورت كه فرد ماژیك یا خودكاری را در دست می‌گیرد و به آن فشار می‌آورد و سپس رها می‌كند. این روش یكی از خروجی های خشم است و باید همراه تنفس شكمی یا دیافراگمی باشد.
این كارشناس ادامه می‌دهد: منحرف كردن ذهن به سمتی كه از موقعیت خشم دور شود هم در كنترل این موضوع موثر است. یكی دیگر از تكنیك های بسیار موثر استفاده از تصویرسازی ذهنی و تغییرمثبت در موقعیت تشنج‌زا در ذهن است.
رامین اصغرنژاد – آذر 1395
مقاله مدیریت خشم در همشهری